Her yıl bir milyardan fazla insan, gezegeni korumak için harekete geçerek Dünya Günü'nü kutluyor.
2023 Dünya Günü'ne sadece birkaç hafta kaldı, 22 Nisan Pazar günü.
Dünya Günü ilk olarak 1970 yılında, Wisconsin eyaletinden bir ABD senatörünün çevre sorunlarına dikkat çekmek için bir miting düzenlemesiyle kutlandı. Ülke genelinde binlerce insan gösterilere katıldı ve yıl sonuna kadar ABD hükümeti Çevre Koruma Ajansı'nı kurdu.
Şimdi EARTHDAY.ORG tarafından düzenlenen etkinlikler kapsamında 190'dan fazla ülkede kutlanıyor. Bu yılın teması, “cesurca hareket et, geniş çapta yenilik yap ve eşitçe uygula” çağrısını içeren ‘Invest in Our Planet’ yani, ‘gezegenimize yatırım yapalım’ mottosu üzerinden oluşturuldu.
22 Nisan'dan önce biraz ilham arıyorsanız, "yeşil devrimi" temsil eden bazı iyi haberleri ve iklim kahramanlarını bu yazımızda topladık.
Yenilenebilir kaynaklar, 'fosil çağının sonunu' işaret eden enerji rekorları kırıyor
Yenilenebilir enerji, geçen yıl dünya elektriğinin yüzde 12'sini üreten rekorlar kırdı.
Devam eden enerji krizine rağmen, kömüre dönüş korkusu asılsızdı. Rüzgâr ve güneş, 2022'de küresel elektrik talebindeki büyümenin yüzde 80'ini karşılarken, kömürle çalışan üretim yalnızca yüzde 1,1 arttı.
Temiz enerji düşünce kuruluşu Ember'in raporuna göre, kömürdeki küçük artış emisyonları tüm zamanların en yüksek seviyesine çıkarken, 2022'nin kirliliğin zirvesi olacağı öngörülüyor.
Uzmanlar, sahnenin rüzgâr ve güneş enerjisinin ‘tepeye doğru göktaşı yükselişi’ne hazır olduğunu söylüyor. Kömür ve gazdan uzaklaşma, ‘fosil çağının sonunun başlangıcına’ yaklaştığımızı gösteriyor.
Rüzgar ve güneş enerjisi, geçen yıl ilk kez AB'nin elektriğini fosil gazdan daha fazla üretti. Ember, AB'nin ‘enerji krizinin en kötüsünden’ kaçınmasıyla, bloğun enerjisinin yüzde 22'sinin rekor bir oranda yenilenebilir enerjiden kaynaklandığını söylüyor.
ABD de geçen yıl yenilenebilir enerji rekorları kırdı. Karbon içermeyen kaynaklar, 2022'de ülkenin toplam enerji üretiminin yüzde 40'ından fazlasını sağladı- tüm zamanların en yüksek seviyesi.
BM ileriye dönük en iyi yol hakkında tavsiye almak için gençlere yöneliyor
Birleşmiş Milletler, iklim değişikliği konusunda BM Gençlik Danışma Grubu'na yedi yeni üye atadı. Bu genç savunucular kurulu, Birleşmiş Milletler'e iklim eylemi ve politikaları hakkında tavsiyelerde bulunacak ve iklim kriziyle doğrudan mücadelede gençlerin temel rolünün altını çizecek.
BM Genel Sekreteri António Guterres'e göre, iklim hedeflerini ulaşılabilir tutmanın, dünyanın fosil yakıtlara olan bağımlılığından kurtulmasının ve iklim adaletini sağlamanın merkezinde gençlerin amansız inancı var.
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi ilk iklim davasını gördü
Ortalama yaşı 73 olan Klimaseniorinnen üyeleri, hükümetlerini mahkemeye vermeyi bekleyeceğiniz ilk grup olmayabilir.
Ancak bu iklim vakasının bu kadar önemli olmasının bir nedeni de yaşları. Bu üst düzey İsviçreli aktivistler, hükümetin yaşlı kadınların yaşam ve sağlık haklarını ihlal ettiğini iddia ediyor.
KlimaSeniorinnen üyesi Elisabeth Stern, Euronews Green'e "İlk kez bir mahkeme, iklim korumanın bir insan hakkı olup olmadığına karar vermek zorunda kalıyor" dedi.
İsviçre mahkemelerinde altı yıllık bir hukuk mücadelesinden sonra, iddialarını bu yılın mart ayında görüldüğü Strasbourg'daki Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'ne taşıdılar.
Mahkemenin yaz tatilinden sonra açıklayacağı kararın sadece Avrupa Konseyi'ne üye 46 ülke için değil tüm dünya için önemli yankıları olabilir.
Shell'in yönetim kurulu, türünün ilk örneği iklim davasında dava açtı
Bu yıl gördüğümüz devrim niteliğindeki iklim vakalarından bir diğeri, Shell'in yönetim kuruluna karşı açılan davalardan biri. Şubat ayında bir çevre hukuku hayır kurumu olan ClientEarth tarafından dosyalandı.
Hayır kurumu, enerji geçişine hazırlanamamaktan dolayı şirket yöneticilerini kişisel olarak sorumlu tutmaya çalışan dünyada ilk kurum olduğunu söylüyor. İddiası da şu: Shell'in, iklim stratejisini Paris Anlaşması'na uygun hale getirmeyerek Birleşik Krallık yasaları kapsamındaki yasal görevini ihlal ettiği.
Hukuk uzmanları, Shell'in yatırımları ve emeklilik fonlarını ciddi şekilde iklim risklerine maruz bıraktığını söylüyor.
Alman belediye başkanları iklim aktivistlerine (bazılarına) istediklerini veriyor
Almanya'daki şehirler, yolların protestocular tarafından kapatılmasını durdurmak için iklim aktivistleriyle anlaşmalar yapıyor.
Aralarında Hannover ve Marburg'un da bulunduğu çok sayıda belediye başkanı, protesto grubu Last Generation ile bir araya gelerek talepleri üzerinde anlaşmaya vardı. Anlaşma, hız sınırlarının düşürülmesi, vatandaş konseyleri ve düşük maliyetli toplu taşıma gibi önlemleri içeriyor.
Lüksemburg ücretsiz toplu taşımada başı çekiyor
Lüksemburg, ücretsiz toplu taşımanın üçüncü yılını kutladı. Bu küçücük AB ülkesinde tramvay, otobüs ve tren kullanan hemen hemen herkes bu girişimden memnun olduğunu söylüyor.
Ücretsiz olduğu için hızlı karar vermek, toplu taşıma ya da özel araç arasında seçim yapmak daha kolay; çevre için çok olumlu hem de çok pratik.
Lüksemburg Avrupa'nın en zengin ülkesi ama bu girişim vergi mükelleflerinin parasıyla finanse ediliyor. Lüksemburg Ulaşım ve Bayındırlık Bakanı, bunun onu daha adil hale getirdiğini söylüyor.
Fransa, tren yolculuğu lehine kısa mesafeli uçuşları yasakladı
Bu yılın başlarında, Fransa'ya kısa mesafeli iç hat uçuşlarını yasaklaması için yeşil ışık yakıldı.
Tedbirler 2022'de ilk açıklandığında havacılık sektörü tarafından sorgulanmıştı. Planların devam edip edemeyeceği konusunda derinlemesine bir soruşturmaya yol açmıştı.
Ancak Nisan ayında Avrupa Komisyonu, 2,5 saatten daha kısa bir tren yolculuğuyla birbirine bağlanan şehirler arasındaki uçuşları kaldıracak olan hareketi onayladı.
Fransız hükümeti, yasağın resmen yürürlüğe girmesinin biraz zaman alacağını söylüyor, ancak bunun ‘mümkün olan en kısa sürede’ uygulanabileceğini umuyor. Ulaştırma Bakanı Clément Beaune ayrıca, bunun gibi önlemlerin, gaz tüketen hava yolculuğu çağını dizginlemenin en iyi yolu olduğuna inanıyor.
Tarih: 13 Nisan 2023
Link: Reasons to be hopeful: 7 stories of underdogs and climate heroes to celebrate on Earth Day | Euronews
