Gelir Vergisi Oranları ve 2022 Vergi Dilimleri

Gelir Vergisi Oranları ve 2022 Vergi Dilimleri

Vergi denilince genel olarak ilk akla gelen şirketlerin ödedikleri Kurumlar Vergisi’dir ancak vergi mükellefiyeti sadece kurumlara özel bir durum değildir. Kişiler de aldıkları hizmet ya da mallar neticesinde Gelir Vergisi öderler. Gelir Vergisi nedir kısmına geçmeden önce gelir tanımı yapmak gerekir. Gelir, gerçek kişilerin bir takvim yılı içerisinde elde ettikleri her türlü kazancın net tutarıdır. Kurumlar Vergisi, şirketlerin kazançları üzerinden hesaplanırken; Gelir Vergisi gerçek kişilerin kazançları üzerinden hesaplanan vergi türüdür. Yapılan en küçük alışverişten en büyüğüne kadar farklı oranlarda vergi ödenir. Türkiye’de yaklaşık olarak 300 vergi türü mevcuttur.

Bu vergi kalemlerinin en çok bilinenleri aşağıdaki şekildedir. Daha detaylı bilgiyi Gelir İdaresi Başkanlığı web sitesinden alabilirsiniz.

• Yıllık Gelir Vergisi
• Zirai Kazanç Gelir Vergisi
• Gelir Vergisi S. (Muhtasar)
• Serbest Meslek Kazancı
• Kurumlar Vergisi
• Basit Usulde Ticari Kazanç

Gelir Vergisine Tabi Olan Kazançlar Nelerdir?

Hazine ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu uyarınca vergiyi oluşturan kazançlar şu şekildedir:

1. Ticari kazançlar
2. Zirai (tarımsal) kazançlar
3. Hizmet karşılığında elde edilen ücretler
4. Serbest meslek kazançları
5. Gayrimenkul sermaye gelirleri
6. Menkul (taşınabilir) sermaye gelirleri
7. Diğer kazanç ve gelirler

Gelir Vergisi Tam Mükellefiyet Nedir?

Aşağıdaki maddeler uyarınca gerçek kişiler Türkiye içinde ve dışında elde ettikleri kazanç ve iratların tamamı üzerinden vergilendirilirler.

• Türkiye'de yerleşmiş olanlar
  • İkametgahı Türkiye'de bulunanlar
  • Bir yıl içerisinde Türkiye'de devamlı olarak altı aydan fazla oturanlar. Geçici ayrılmalar oturma süresini etkilemez.
• Resmi kuruluşlara veya merkezi Türkiye'de bulunan teşebbüslere bağlı olarak işleri nedeniyle yurt dışında bulunan Türk vatandaşları,
• Belli veya geçici görev ya da iş için Türkiye’ye gelen iş ve bilim insanları, uzmanlar, memurlar, basın ve yayın kuruluşlarında çalışan muhabirler ve durumları bunlara benzeyen diğer kişiler, tedavi ya da eğitim, seyahat amacıyla gelenler; tutukluluk, hükümlülük veya hastalık gibi sebeplerle Türkiye’de kalmak zorunda olanlar.

Gelir Vergisi Dar Mükellefiyet Nedir?

Türkiye’de yerleşmiş olmayan gerçek kişiler sadece Türkiye'de elde ettikleri kazanç ve iratlar üzerinden vergilendirilirler.

Dar mükellefiyete dahil olan gerçek kişilerin Türkiye’de edindiği kazançların durumu aşağıdaki durumlara göre belirlenir:

1.    Ticari kazançlarda, kazanç sahibinin Türkiye'de iş yerinin olması veya daimi temsilci bulundurması ve kazancın bu yerlerde veya bu temsilciler vasıtasıyla sağlanması. Bu şartlara dahil olsalar da iş merkezi Türkiye'de bulunmayanlardan, ihraç edilmek üzere Türkiye'de satın aldıkları veya imal ettikleri malları Türkiye'de satmadan yurt dışına gönderenlerin, bu işlerden doğan kazançları Türkiye'de elde edilmiş sayılmaz. Malların Türkiye’de satışıyla ifade edilen, alıcı veya satıcının veya her ikisinin Türkiye'de olması veya satışın Türkiye'de yapılmış olmasıdır.

2.    Zirai kazançlarda, faaliyetlerin Türkiye'de yapılması gerekir.

3.    Ücretlerde hizmetin Türkiye'de yapılmış ya da yapılıyor olması ya da Türkiye'de değerlendirilmesi; Türkiye'deki müesseselerin başkan ve üyelerinin, denetçilerine, tasfiye memurlarına ait huzur hakkı, aidat, ikramiye ve benzerlerinin Türkiye'de değerlendirilmesi; serbest meslek faaliyetlerinin Türkiye'de yapılması ya da Türkiye'de değerlendirilmesi; taşınmazların kiralanmasında, gayrimenkulün Türkiye'de bulunması ve mal ve hakların Türkiye'de kullanılması ya da Türkiye'de değerlendirilmesi; menkul sermayede, sermayenin Türkiye'de yatırılmış olması,  diğer kazançlarda ise bu kazançları doğuran işin Türkiye'de gerçekleştirilmesi gereklidir.

Gelir Vergisi Dilimleri 2022

Gelir Vergi dilimleri ücret gelirleri ve ücret dışı gelirler olarak ikiye ayrılır. Gelir Vergisi dilimleri 2022 yılı için aşağıdaki gibi belirlenmiştir:

Ücret Gelirleri

Ücret Dışı Gelirler

Gelir Vergisi Ödeme İşlemleri

Gelir Vergisi’nin belirlenebilmesi için öncelikle mükelleflerin Yıllık Gelir Vergisi Beyannamesi hazırlanması gereklidir. İlgili takvim yılının Mart ayından itibaren Gelir İdaresi Başkanlığı’na doğrudan ya da internet üzerinden beyan edilir. Beyannamede yıl içerisinde elde edilen gelirler ve faturalandırılmış işlemler bildirilir.

Yıllık Gelir Vergisi Beyannamesi hazırlanırken, mükellefler bulundukları vergi mükellef grubuna ait olan beyannameyi kullanmalıdırlar. Beyanname verildikten sonra gelir vergi dilimleri oranında ödenmesi gereken vergi belirlenir ve mükellef vergisini öder. Gelir Vergisi’ni doğru şekilde hesaplayabilmek için gelir takiplerinizi düzgün bir şekilde tutmanız gerekir. Gelir-gider kayıtlarınızı düzgün, hatasız ve kolayca tutabilmek için Dijital Köprü Çözümlerinden Ön Muhasebe Programı KolayBi’yi kullanabilirsiniz. Buraya tıklayarak başvurunuzu yapabilirsiniz.

QNB Finansbank A.Ş., bu blogda yayımlanan içeriklerde verilen bilgilerin doğru veya eksiksiz olduğuna ilişkin olarak herhangi bir taahhüt ya da garanti vermemektedir. QNB Finansbank A.Ş. ne şekilde olursa olsun bu bilgilerin içeriğinden, iletilmesinden, alınmasından, saklanmasından sorumlu değildir. Blogda yer verilen içeriklerde iletilen görüşler içerik sahibine ait olup, QNB Finansbank A.Ş.'nin görüşlerini içermeyebilir.

Kaynak:
https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.4.193.pdf
https://www.verginet.net/FrameChild.aspx?ID=617
https://www.verginet.net/dtt/1/GelirVergisiTarifesi_3804.aspx